

Wśród wielu zachowanych skarbów archikatedry, znajdziemy również i te pamiętające pierwsze lata wolnej ojczyzny. Jedną z pamiątek, jest niewątpliwie znajdujący się w katedralnym skarbcu pastorał biskupa Adolfa Jełowickiego – fundacji Marii i Władysława Jaroszyńskich (wyk. Bracia Łopieńscy, Warszawa, 1918/1919).
Dane przedmiotu: wysokość – 171 cm, szerokość – (krzywaśni) 21,5 cm. W dolnej części krzywaśni herb biskupa i grawerowana dedykacja: „Jego Eks. Księdzu Adolfowi Jełowickiemu pierwszemu Biskupowi Konsekrowanemu w odrodzonej Polsce 23 Marca 1919, w dowód najwyższej czci – Maria Władysław Jaroszyńscy”.
Biskup Adolf Józef Bożeniec Jełowicki (ur. 25 lutego 1863 w Warszawie, zm. 7 lipca 1937 w Lublinie), dnia 9 listopada 1918 roku został mianowany biskupem pomocniczym diecezji lubelskiej i biskupem tytularnym Lorymy. Była to pierwsza nominacja biskupia w niepodległej Polsce. 23 marca 1919 roku został konsekrowany na biskupa w swoim kościele parafialnym Św. Trójcy w Warszawie.
Inną pamiątką z tamtych lat, jest zachowana fotografia z 11 stycznia 1920 r. Jak głosi inskrypcja pod fotografią: „Naczelnik Państwa Józef Piłsudski z J.E. ks. Biskupem Marjanem Fulman. Przed Kościołem Katedralnym w Lublinie w dniu 11 stycznia 1920 r. Po uroczystem nabożeństwie”.